38) Levantine Leopard Butterfly


 

Şeytancık / Levantine Leopard  / Cigaritis acamas (Klug, 1834)

 

Üst Familya :Papilionoidea

Familya :LYCAENİDAE

Alt Familya :Techlinae

Kabile : Aphnaeini

Cins : Cigaritis

Tür (Bilimsel Adı) : acamas

Sistematikçi / Taksonomist : Klug, 1834

İngilizce Adı : Levantine Leopard

Türkçe Adı : Şeytancık

 

Açıklama : Kıbrıs’ın küçük ve ender kelebek türlerinden biridir.Kanat genişliği 25-35 mm. arasında değişmektedir.Çok özgün bir tür olup tanınması oldukça kolaydır. Diğer türlerle karıştırılması ihtimali azdır. Yıl içerisinde mayıs ayının ortalarından sonra görülmeye başlayan Şeytancıklar ekim ayının ilk yarısına kadar iki nesil olarak uçarlar.

Kurak ve kıraç tepelikler, yamaçlar ve arazilerde yayılım gösteren bu tür Kıbrıs’ta belirli bölgelerde gözlemlenebilmektedir. Özellikle Kıbrıs’ın güneyinde bulunan Vretsia (Reçça) köyünün çevresi en yaygın görüldükleri yerlerdendir.

Şeytancık kelebeğinin her iki kanadının üst yüzünde içe bakan yanlarında koyu kahverengi bir şerit bulunan birer soluk turuncu kenar alt bandı vardır. Kanatlarının kum rengindeki alt yüzleri, etrafı siyahla çevrili ve içlerinde gümüş rengi ince çizgiler bulunan yuvarlakça ya da uzun şeritler biçiminde kahverengi desenlerle süslüdür.Karnındaki kahverengi şeritler dikkat çeker. Kanat üstünü pek göstermeyen bu kelebekler çok dağınık bir uçuş sergilerler.

Dişi ve erkek bireylerde birbirine çok benzemektedir. Ancak dişi birey erkek bireye nazaran daha büyük ve karın bölgesi daha geniştir.

Şeytancıklar yumurtalarını Sarcopoterium spinosum (Thorny Burnet - Abdestbozan) bitkisine bırakıyor olsalar da bir konukçu bitki ile pozitif şekilde ilişkilendirilemeyen kelebek türlerinden biridirler. Bu bitkinin üzerinde kamufle olmuş bir biçimde sıkça görülmesi dikkat çekicidir. Özellikle Carlina involucrata ssp. cypria ve Echinops spinosissimus bitkilerinden beslendiği bilinmektedir. Deniz seviyesinden 900 m. yüksekliklere kadar olan bölgelerde görülebilirler.

Kuzey Kıbrıs’ta 2010 yılında Esentepe’deki kaydının yanında 2015 yılında Taşkent ve Bahçelide olmak üzere üç (3) adet kaydı bulunmaktadır. İlerleyen dönemlerde kelebek gözlemlerinin artmasına paralel olarak daha da çok kayıt yapılabileceği tahmin edilmektedir.

 

Yayılma Alanı (Küresel) : Ortadoğu, Türkiye, Irak, Kuzey Afrika ve Arap Yarımadası ( Middle East, Turkey, Iraq, North Africa and the Arabian Peninsula)

Yayılma Alanı (Türkiye) : Doğu Akdeniz

Yayılma Alanı ( Kıbrıs) : Baf Bölgesi ( Vretsia, Trashpedula ), Kolonia, Bahçeli, Esentepe ve Taşkent – Kıbrıs’ın orta ve batı bölgeleri

Konukçu Bitkiler : Sarcopoterium spinosum (Thorny Burnet-Abdestbozan), Carlina ssp.(African Carline Thistle) ve Echinops spinosissimus (Globe Thistle)

Habitat : Abdestbozan (Thorny Burnet) bitkisinin yoğun olduğu kurak ve kıraç yamaçlar, tepelikler ve araziler.

Yükselti : 0 -900 m.

Kanat Açıklığı : 25-35 mm

Uçuş Zamanı : Mayıs-Ekim